Brugklassers aan de macht met Globaland

Wat gebeurt er als brugklassers een land mogen regeren? Wordt er dan veel geïnvesteerd in onderwijs of gaan de subsidies dan naar defensie? Jongerenorganisatie Cross Your Borders weet het antwoord, dankzij haar project Globaland.

Het is dinsdagochtend, negen uur. De leerlingen van het Herbert Vissers College lopen nieuwsgierig het lokaal binnen. Drie kaderklassen beginnen vandaag het tweedaagse project Globaland. Dit is een van de vele projecten over armoede, onrecht en ontwikkelingsvraagstukken die Cross Your Borders organiseert op Nederlandse middelbare scholen en mbo-opleidingen. “We willen met onze projecten toekomstige politici, consumenten en kiezers de basiskennis geven over mondiale vraagstukken,” zegt Bo Janssen, projectcoördinator van Cross Your Borders.

Projectleider Bo Janssen (rechts) samen met het Globaland-team.

Drugshandel en landmijnen

Globaland is volgens Janssen een spannend simulatiespel, waarbij de leerlingen in groepjes de leiders over landen worden. Elk land heeft zijn eigen kleur. Dat klinkt als de spellen Risk of Kolonisten van Catan, maar Globaland is niet hetzelfde. De groepjes (en hun landen) strijden niet met elkaar, maar moeten samenwerken met andere groepjes en Globa’s (geld) investeren om internationale problemen rond oorlog en het milieu op te lossen. Doen ze dit niet, dan kan er in hun land wel eens een burgeroorlog uitbreken of een natuurramp plaatsvinden.

De Globa’s worden verdiend door het uitvoeren van opdrachten, die stagiaires van Cross Your Borders aan de klassen uitleggen. Zo moeten de leerlingen een poster over een goed doel maken en deze presenteren. Een groepje jongens maakt bijvoorbeeld, al ginnegappend, een poster over Terre Des Hommes. Tijdens de presentatie kijken ze echter serieuzer, als de stagiaires van Cross Your Borders uitleggen wat kinderprostitutie inhoudt. Janssen: “Door een discussie te creëren stimuleren we leerlingen om na te denken over onze thema’s, zodat zij beter begrijpen wat een thema inhoudt.”

De verdiende Globa’s worden vervolgens door elk groepje geïnvesteerd in verschillende ministeries. In land Blauw is bijvoorbeeld de drugshandel een groot probleem, waar bij land Paars een slechte infrastructuur voor veel files zorgt. De leerlingen van land Groen zijn vastberaden: “Onze Globa’s moeten naar het Ministerie van Oorlog en Vrede, want wij hebben teveel last van landmijnen.”

Deze leerlingen zijn door groepsgenoten gekozen om aan de vergadertafel met andere landen te overleggen: in welk internationaal ministerie zullen ze gezamenlijk investeren?

We willen onze thema’s ook dichterbij de leerlingen brengen, zodat deze geen ver-van-hun-bed-shows blijven.

Speerpunt

Na elke opdracht krijgen de leerlingen de gevolgen van hun investeringen te zien. Zo staakt de bevolking bij land Rood. Als de  groepsleiders wordt uitgelegd dat dit komt door hun te hoge belasting, valt het kwartje bij een leider van land Rood. “Oh, dus wij  géven hen geen geld, maar we gebrúiken hun geld!” Gelukkig zijn er voor land Rood nog genoeg andere momenten waarop ze in  hun land kunnen investeren, dankzij de verschillende opdrachten. Zo kunnen er onder andere Globa’s verdiend worden met de  Filmquiz, Movie Factory (waarbij verklede leerlingen scènes naspelen), Ghetto Radio (waarbij leerlingen een liedje maken en deze  opvoeren) en Detectives (waarbij leerlingen een slachtoffer, plaats en doodsoorzaak moeten achterhalen).

 Projectleider Janssen realiseert zich dat het amusementsgehalte van Globaland door deze opdrachten erg hoog is. “Daarom is het  belangrijk dat de stagiaires de opdrachten goed nabespreken met de leerlingen, zodat de leerlingen zich realiseren dat de verhalen  op het echte leven in andere landen gebaseerd zijn.” Dit werkt goed bij de Filmquiz, waar video’s over kindsoldaten,  kinderprostituees en jonge lichamelijke en geestelijke gehandicapten in ontwikkelingslanden aan bod komen. “Ik vind het heel erg  dat de kinderen in het weeshuis door hun ouders zijn verlaten,” zegt een meisje na afloop van de film, “dat doe je toch niet?”

 Bewustwording van mondiale problematiek  is echter niet het enige speerpunt van Cross Your Borders. Janssen: “We willen onze thema’s ook dichterbij de leerlingen brengen, zodat deze geen ver-van-hun-bed-shows blijven.” De stagiaires pakken dit bijvoorbeeld goed aan na de opdracht Detectives. In deze opdracht wordt het verhaal verteld van een oorlogsvluchteling, waarna de stagiaires aan de klas vragen wie een vluchteling kent. Wat blijkt? Veel de leerlingen kennen wel iemand die noodgedwongen uit het vaderland moest vluchtten. Tijdens de slotopdracht, waarbij de brugklassers mogen kiezen hoe zij aan een betere wereld kunnen bijdragen, is de keuze snel gemaakt: de meisjes kiezen vooral voor de Fairtrade chocoladefondue, de jongens voor het weggeven van oude voetbalschoenen.

De leerlingen hebben zich verkleed voor de opdracht Movie Factory

Je moet samenwerken, anders gaat alles mis.

Het project wordt afgesloten met een feestelijke prijsuitreiking, waarbij het groepje met de meeste punten een middagje bowlen wint. De brugklassers juichen, maar ze zijn weer ernstig als hen gevraagd wordt wat zij van het project hebben geleerd: “Je moet Globa’s eerlijk verdelen over de ministeries en de bevolking, anders wordt de bevolking boos en komen ze in opstand,” zegt een jongen. Een meisje voegt hier aan toe: “En je moet samenwerken, anders gaat alles mis.”

Voor meer informatie over Cross Your Borders en Globaland, zie de webpagina’s:   en